KONCENTRACJA UWAGI U DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
Koncentracja to umiejętność skupiania
i utrzymywania uwagi na ściśle określonych zadaniach. Umiejętność ta rozwija się stopniowo w toku życia człowieka.
U małych dzieci występuje uwaga mimowolna czyli przyciągana bez ich woli przez np. poruszający się przedmiot czy głośny dźwięk. W wieku przedszkolnym tj. od około 3 roku życia rozwija się tzw. uwaga dowolna – gdy sami kierujemy naszą uwagę np. by wysłuchać polecenia lub wykonać jakieś zadanie. Jej największy rozwój następuje w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. Uwaga dzieci w wieku przedszkolnym nie jest ani trwała, ani przerzutna i podzielna, dziecko często zmienia przedmiot zainteresowania, odrywa się od jednej czynności lub zabawy, aby przejść do następnej, często przerywa rozpoczętą czynność, gdy zaczyna się nudzić - wtedy jego uwaga jest przede wszystkim mimowolna, skoncentrowana na bodźcach silnych i atrakcyjnych.
CO WPŁYWA NA KONCENTRACJĘ UWAGI
U DZIECI?
Na różnice w zdolnościach uwagi mają wpływ wrodzone predyspozycje
i doświadczenia dziecka, styl wychowawczy rodziców. Bardzo ważny jest też wiek dziecka. W wieku ok. 6 lat zauważa się gwałtowny rozwój umiejętności koncentrowania się, zdolności do przesunięcia własnych potrzeb, by zrealizować narzucone zadania, zwiększa się umiejętność panowania nad swoimi emocjami.
Na umiejętność koncentrowania się wpływa również sprawność zmysłów. Niedosłuch, zaburzenia wzroku, trudności ruchowe utrudniają dziecku koncentrację uwagi. Warto więc sprawdzić czy dzieci dobrze widzą, słyszą, jak wygląda ich rozwój ruchowy.
Zadaniem opiekuna jest również zapewnienie dziecku odpowiednich warunków psycho-fizycznych, tzn. wyłączenie telewizora, ograniczenie liczby bodźców rozpraszających w pomieszczeniu, w którym pracuje dziecko. Należy pamiętać również o jak najczęstszym włączaniu ćwiczeń koncentracji uwagi w naturalną aktywność dziecka (zabawę, czynności samoobsługowe), motywowaniu go do pracy poprzez nagrodę niematerialną (np. pochwała, wyróżnienie) oraz dostrzeganie jego wysiłku.
Zbyt wiele bodźców nie sprzyja koncentracji.
KONCENTRACJA UWAGI - ĆWICZENIA
Koncentracja uwagi, zarówno słuchowa, jak i wzrokowa, jest jednym
z czynników gwarantujących późniejsze sukcesy dzieckaw szkole. Maluchy, które wykazują deficyty w zakresie uwagi, mogą trenować koncentrację poprzez wykonywanie różnego rodzajućwiczeń edukacyjnych.
Przykładowe ćwiczenia wspomagające koncentrację uwagi:
LAMPA, NOS, PODŁOGA – mówimy podane słowa i pokazujemy je ręką (prosimy aby dziecko pokazywało z nami), potem prowadzący zabawę co innego mówi, co innego pokazuje (prosimy dziecko aby pokazywało tylko to co mówimy);
CZYTANIE OPOWIADANIA – dorosły czyta opowiadanie lub bajkę, a dziecko ma za zadanie reagować na sygnały (np. umówione słowo „rycerz”) klaśnięciem;
WYSTUKIWANIE RYTMU – dziecko ma za zadanie wysłuchać rytmu zademonstrowanego przez osobę dorosłą (np. za pomocą dzwonków, bębenka lub klaśnięciami), a następnie wystukać go samodzielnie;
DRUKARKA – rysujemy na plecach dziecka figury geometryczne, proste obrazki, dziecko ma za zadanie odgadnąć rysunek lub narysować odpowiedź na kartce;
SZCZEGÓŁY –wyszukiwanie szczegółów na rysunkach lub różnic między ilustracjami;
LABIRYNTY;GŁUCHY TELEFON;
GRY PLANSZOWE I UKŁADANKI – np. puzzle, bierki, mozaika, Memo, itp.
Przygotowała mgr Katarzyna Zabagło