OSPA WIETRZNA

Przyczyny ospy wietrznej

Ospę wietrzną wywołuje wirus varicella–zoster (VZV). Wirus ten przenosi się bardzo prosto i szybko - drogą kropelkową, przez bezpośredni kontakt z zakażonym oraz na przedmiotach codziennego użytku (ubraniach, pościeli, zabawkach). Warto wiedzieć, że osoba zarażona wirusem zaraża już nawet 2-3 dni przed tym, jak pojawi się u niej wysypka, a przestaje dopiero po przyschnięciu ostatnich strupków.  To bardzo długo, bo samo przyschnięcie i odpadnięcie strupków zajmuje zwykle 1-3 tygodnie.

Ospą wietrzną, czyli inaczej wiatrówką, można też zarazić się od chorego na półpasiec, bo obie choroby wywołuje ten sam wirus.

Jak można zarazić się ospą wietrzną?

Niestety, bardzo łatwo. Chorują na nią wszyscy, niezależnie od wieku, ale u dzieci do 9. roku życia zakażenia zdarzają się najczęściej. I co ważne - przebieg choroby w przypadku najmłodszych wcale nie zawsze jest lżejszy niż u dorosłych!

Objawy ospy wietrznej

Do najczęstszych i najbardziej charakterystycznych pierwszych objawów ospy

wietrznej należą:

 Wysypka. Łatwo ją rozpoznać: najpierw na skórze pojawiają się niewielkie plamki, które potem zmieniają się w grudki, następnie powstają pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym, a z pęcherzyków tworzą się strupki. Gdy odpadną po ok. 1-3 tygodniach, pozostawią po sobie niewielkie przebarwienia (uwaga - jeśli dziecko nie będzie się drapać, nie grożą mu blizny). 

 Wysypka może zaatakować jedynie brzuch i plecy, ale zdarza się też, że wykwity rozprzestrzeniają się po całym ciele - są na genitaliach, powiekach, we wnętrzu jamy ustnej.

Podczas choroby kolejne wykwity pojawiają się w kilku lub kilkunastu rzutach (co kilka godzin), chory ma więc równocześnie i pęcherze, i strupki. 

 Wysoka gorączka. Temperatura ciała może dochodzić nawet do 40°C. Zazwyczaj gorączka wraz z bólem głowy pojawia się dzień przed wystąpieniem wysypki. 

Leczenie ospy wietrznej

Ospa - nie dość, że jest chorobą groźną, zwykle jest też niezwykle uciążliwa. Rodzice powinni bowiem nieustannie pilnować chore dziecko, by nie drapało swędzących miejsc, pojawia się problem ze zorganizowaniem opieki dla malucha, dezorganizacji ulega życie całej rodziny. Dlatego tak ważne, by odpowiednio wcześniej zapobiec chorobie. A jeśli już zauważysz u dziecka pierwsze objawy ospy wietrznej, zacznij działać:

 • Obniżaj gorączkę.

• Pomóż dziecku w walce ze swędzącą wysypką. Drapanie wykwitów może prowadzić do nadkażenia ran bakteriami, jeśli to konieczne - ziołowe leki uspokajające, wypróbuj też krótkie kąpiele w letniej wodzie. Skonsultuj się z lekarzem!

Jak pomóc dziecku choremu na ospę wietrzną

Jeśli Twoje dziecko zachorowało na ospę wietrzną domowymi sposobami możesz ulżyć mu w cierpieniu i nieco złagodzić przebieg choroby, m.in.:

• Zrezygnuj z długich kąpieli. Po długim czasie spędzonym w wodzie strupki mogłyby rozmięknąć.
• Do kąpieli dodaj nadmanganian potasu w odpowiednich proporcjach.
• Po kąpieli wycieraj ciało dziecka delikatnie, nie trzyj, a raczej lekko przykładaj ręcznik do skóry.
• Obetnij dziecku paznokcie na krótko, by zminimalizować ryzyko głębokich zadrapań.
• Zwróć uwagę na dietę dziecka. Jeśli ma w buzi pęcherze, nie podawaj mu potraw kwaśnych i ostro przyprawionych.

Powikłania po ospie wietrznej

Ospa wietrzna jest najbardziej niebezpieczna dla noworodków, osób z obniżoną odpornością i kobiet w ciąży. Jednak powikłania mogą spotkać każdego. Groźne powikłania ospy to np.:

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, 
• zapalenie żołądka i jelit, 
• zapalenie płuc, 
• wady rozwojowe u dziecka (w przypadku kobiet w ciąży)

Odporność na ospę wietrzną

Na ospę wietrzną choruje się tylko raz w życiu. Wirus pozostaje w zwojach nerwowych w postaci utajonej i może uaktywnić się po latach i wywołać półpasiec u dzieci.

Szczepienia przeciw ospie wietrznej

Ministerstwo Zdrowia zaleca szczepienie przeciwko ospie wietrznej. Szczepienia obowiązkowe, czyli darmowe, przeznaczone są dla dzieci z grup podwyższonego ryzyka, np. z upośledzeniem odporności. Bezpłatne szczepienie przeciw ospie otrzymają także dzieci poniżej 3. roku życia, które chodzą do żłobków lub klubów malucha. 

 Ze względu na nieprzewidywalność choroby oraz uciążliwość zarówno dla dziecka jak i rodziców lekarze zalecają szczepienie przeciwko ospie wietrznej. 
 Szczepienie warto rozważyć zanim dziecko pójdzie do przedszkola/szkoły, gdzie często po raz pierwszy styka się z dużą grupą rówieśników i jest bardziej narażone na zachorowanie.